Kijk, dit kun jij binnen drie minuten leren van Blik

Vier lessen rijker in bijna dertig jaar ontwerpen

Door Laurelien

Met z’n drietjes ontwerpen we al negenentwintig jaar bij Blik. Opgeteld dan hè. Tijd zat dus om een hoop te leren. Over het vak, over de klant en met name over onszelf. Wie ben ik als vormgever? Welke rol neem ik in tegenover (of liever: naast) mijn opdrachtgever? Of jij nu ontwerpt of niet, je herkent ze vast: de dingen waarvan je als groentje nog geen flauw benul had. Wij hebben onze vier favorieten omgezet in de Wijze Lessen van Blik. Doe er je voordeel mee!

zonder voorwerk wit

1. Zonder voorwerk geen vuurwerk

Soms moet iets snel gebeuren. Denk: een ontwerp dat eigenlijk gister al op papier moest staan. De briefing ligt al klaar, dus dat scheelt een bak tijd. En dan gebeurt het: oké, we doen het. Zonder even op pauze te drukken, samen eerst glashelder te krijgen: wat moet het straks voor je doen? Onszelf af te vragen: hebben wij alles om dat voor elkaar te krijgen? Voordat we straks kijken naar een conceptontwerp dat het gewoon niét is. Niet omdat het er niet in zit, maar omdat we niet de tijd hebben genomen om het eruit te halen. We hebben het goud laten liggen. De right man on the job vindt de echte vraag achter de opdracht en start pas op het moment dat zeker is: nu weet ik alles.

ken je plek

2. Ken je plek: tussen klant en klant van de klant

Het gros van de opdrachtgevers weet precies wat ie zoekt. En is dat nog niet duidelijk, dan komen we er samen snel genoeg achter. Maar ho, laten we niet vergeten voor wie wij het eigenlijk doen: de klant van de klant. Hoe kom je erachter wat hij nodig heeft? Om bereikt, geraakt en in beweging gezet te worden? Simpel, door allereerst te beseffen dat twee dingen soms mijlenver uit elkaar liggen: de wensen van de opdrachtgever en de behoefte van zijn klant. Het is dus aan ons om te spreken namens beiden. Om alles weer bij elkaar te brengen in één ontwerp. Da’s lang niet altijd makkelijk. Maar zo los je het op: laat de gebruiker of ontvanger of koper aanschuiven – ja, letterlijk – tijdens het ontwerpproces. En luister naar ‘m.

stick to the plan

3. Stick to the plan, man

Het mooiste én het meest verraderlijke van ontwerpen: alles kan. Dus soms doen we het, tegen beter weten in, toch: dat wat af is nog een keer aanpassen. En nog een keer. Omdat het kan en omdat het ons wordt gevraagd. Kan dat tekstje daar niet cursief? Zullen we toch voor groen gaan? Geloof ons: houd je aan het recept. Vervang de sinaasappels niet voor mandarijnen. En heb je ze wel, pers die sinaasappels dan niet tien keer uit. De kans is namelijk groot dat je iets overhoudt wat niet te eten is. Een ontwerp dat kwijt is wat het moet doen. Wij zijn er om de juiste vorm te bewaken – en ervan af te wijken, alleen als het daar beter van wordt.

niet-alleen-planten

4. Niet alleen planten, ook helpen groeien

Een huisstijl is meer dan wat slim gekozen kleuren, vormen en lettertypes. Je laat ermee zien wie je bent; aan de buitenwereld, maar zeker ook binnen de organisatie. Werkt dat als je jezelf er niet in herkent? Nee, natuurlijk niet. Een visuele identiteit wordt pas gebruikt en uitgedragen als ie klopt voor elke medewerker. Het creëren van draagvlak is dus een onmisbare stap richting een ontwerp dat werkt. Slaan we die een keer over (schuldig!), dan krijg je een veel te kwetsbaar plantje. Het moet van meet af aan parallel lopen: vormgeven en daar met z’n allen iets van vinden. Dan staat die huisstijl straks niet alleen zelfstandig, hij is van iedereen.

bonus

Gewoon, omdat je er nog bent: een bonusles

Een lang verhaal kort: je komt vooruit in je vak door het vooral te blijven doen. Ga je onderweg op je neus? Mooi, dat geeft je weer een vers perspectief. Trap je in een aloude valkuil? Dan heb je het nu tenminste zelf geleerd. En door! Want elke klus geeft nieuwe inzichten, elke samenwerking vertelt meer over wie jij bent en wat je kunt worden. Als persoon en als organisatie. Wat al dat vormgeven ons heeft opgeleverd? De overtuiging dat wij dertig jaar verder nog steeds het allermooiste vak hebben. Dus wat mogen we leren van jou?

“Een lang verhaal kort: je komt vooruit in je vak door het vooral te blijven doen.”

Laurelien 2019 1500